Bí Mật Của Thái Cực Quyền

Biên dịch: Võ sư Nguyễn Hoàng Quân

Tôi muốn nói cho mọi ngườimột bí mật, bí mật này hơn nửa thế kỷ đến nay không ai nói ra. Đến hôm nay đã tìm ra đáp án. Đáp án này đã nhiều năm tối muốn biết, tôinghĩ là mọi người cũng muốn biết. Đó là làm sao các tiền bối võ thuật của chúng ta, khi cùng người giao thủ, chỉ chạm tay là đối phương lập tức bị ngã ra. Đạo lý là gì, luyện thế nào để được như vậy? Vấn đề này liên tục trói buộc, khiến chúng ta phải phỏng đoán. Bởi vì loại công phu này bị các quyền gia bí truyền. Trăm năm lại đây, Quốc thuật đã thànhtang thương, công phu nội gia nổi tiếng đã thành tàn phế. Nhiều người bắt đầu hoài nghi sự tồn tại của nó. Cho rằng loại công phu này chỉ là đồn thổi, độ khả tín không cao, không được như quyền kích nước ngoài – việc này đều được ghi chép, chân thực khả tín, rõ ràng. Cho nên, hiện nay nhiều bằng hữu đã chuyển sang luyện quyền kích và tán đả . Hiện tượng này khiến những người yêu võ thuật truyền thống không khỏi lo buồn.

Hiện nay, trong giới võ thuật, võ quán lâm lập, các môn các phái nhân tài bối xuất. Nhưng trên thực tế, một sô y bát truyền nhân và đệ tử nội môn tuy lý luận quyền học đềuhải khoát thiên không, nhưng trên phương diện ứng dụng thực tế thì được 3, 4 phần. Đừng nói là kỹ kích, thôi thủ cũng khó khiến người tín phục. Ngoài miệng nói là võ thuật truyền thống, mà thực tế làvõ thuật gia tán đả. Cái gọi là ném người,chẳng qua là lớn đối phó với nhỏ, thể trọng đại đối phó với thể trọng khinh, biết mà không đánh được. Tệ hại hơn, lợi dụng hậu họcthiếu hiểu biết và kinh nghiệm, dụng thủ đoạn hạ lưu lừa dối học trò.

Thực tế này khiến những người yêu võ thuật truyền thốngnếm trải phong sương, nhưng vẫn chưa phải là thê thảm nhất, đáng tiếc hơn là còn nhiều người mù quáng, mỗi ngày khổ luyện vài giờ, mộng tưởng có ngày thành tài. Những người này không chỉ tổn thất kinh tế, mà còn mất vài năm, vài chục năm thời gian. Kinh tếcó thể bù đắp, nhưng thời gian thì không.

Cá nhân tôi đã vướng trong vòng luẩn quẩn này hơn 20 năm. Một mặt tầm sư phỏng hữu, một mặt khắc khổ nghiên cứu, nhưng tiến triển rất chậm. Không biết bao lần muốn thoái. Nhưng khi tôi hết đường xoay sở, ông trời đã cho tôi thu hoạch ngoià mong đợi. Mấy năm trước, tôi may mắn gặp được một lão nhân vốn quê Hà bắc. Đến nay tôi vẫn chưa biết danh tính, dù được ông chỉ dạy trong mấy năm. Trong mấy năm đó, công phu của tôi chẳng những biến hóa, mà các vấn đề trước đây học tập cũng được giải quyết. Nó khiến tôivui nhu điên. Nhưng khi vui, tôi không quên các bằng hữu. Tôimuốn trịnh trọng nói với mọi người, trong 20 năm tôiluyện tậpvõ thuật, rôi đã quen biết rất nhiều bạn hữu. Mọi ngườiđều luyện sai, bao gồm cả tôi. Tôinói vậy không để doạ mọi người, tôibiếtmọi ngườinghe vậy thì cảm giác thế nào, cảm xúc cũng giống khitôimới nghe tiên sinh nói. Cho nêntôinói với mọi người sự thật – đem cái gọi là bí mật bất truyềnnói với mọi người. Năm đó, tôiđược gặp một lão nhân – người đã bỏ quy ước nhất mạch đơn truyền, không vì danh lợi, đemvõ công ngoại truyền. Đó là một vị lão võ thuật gia nhiệt tình và quan tâm tới võ thuật Trung hoa. Là học trò của lão nhân gia, càng nên kế thừa vàcó trách nhiệm hoành dương võ thuật truyền thốngTrung hoa. Tôi mới nói mọi ngườiluyện sai nhiều năm, thế thì cứu cánh là gì?

Dưới đây tôi thô lược phân tích. Luyện sai là vấn đề lớn, không thể loạn giảng, cần dựa vào thực tế. Nói rằng sai, kỳ thực mọi người đều sai một chút. Võ thuật truyền thống luyện tâm, làcông năng tiên thiên nhân thể. Hiện tạichúng taluyện làthân thể hậu thiên. Đương nhiên luyện công năng tiên thiên, cơ thể hậu thiên sẽ phát sinh biến hóa. Nhưng vấn đề căn bản là mọi ngườiđều coi nhẹ tiên thiên, cần làm từ đầu, thìchúng tađều bỏ gốc lấy ngọn. Mọi ngườithử nghĩ, nếu chúng ta đặt trọng điểm luyện tậptại hình chất hậu thiên, thì vô luận bạn sử dụng phương thức, phương pháp nào, loại hình thứcluyện tậpđó so với các hạng mục huấn luyện thi đấu thể dục hiện đại là không khác biệt về bản chất. Nói tới đây, khẳng định rất nhiều bạn hữu luyện Hình ý, Bát quái, hoặc luyện Thái cực, luyện Đại thành sẽ phản đối. Không sao, tôimuốn nói với mọi người 2 câukinh Phật. Mấy câu kinh này ấy nghìn năm không có người phá giải. Khi tôi học tiên sinh, ông nhiều lần giảng giải, giúp ích cho tôikhông ít. Tôimuốn đề ra đây giúp mọi người. Câu kinh nguyên văn là: Không thủ bả sừ đầu, hành lộ kỵ thủy ngưu, nhân tòng kiều thượng quá, kiều lưu thủy bất lưu (tạm dịch: tay cầm cuốc, cưỡi trâu đi trên đường, người qua cầu, cầu trôi nước không trôi). Chúng ta đều là người cưỡi trâu đi trên đường. Miệng nói là mình luyệnNội gia quyền, hình thức không sai. Có thể nói quá, vẫn đi theo cảm giác của mình. Vô luận là cảm giác tốt hay cảm giác xấu, chỉ cần bạn đi theo nó, cái mà bạn luyện đều là hậu thiên, không phải là tiên thiên. Quyền pháp bản thân không sai, vô luận là thung công hay là giá tử, sai là chúng ta chấp trước ý thức của bản thân. Tôi thường giao lưu cùng bằng hữu các môn, các phái võ thuật. Các vấn đề khó giải, tôi đều thỉnh giáo tiên sinh. Ví như nói “đẩu đại can tử” (lắc đại trường côn), tiên sinh nói: tự thân cần luyện đến nội ngoại tương hợp, mới có thể luyện tập nó, nếu không cực dễ thiên lệch, đặc biệt những người thể chất kém, không có người chỉ điểm lại vội vã luyện tập, sẽ gây nên hậu quả rất nghiêm trọng. Tiên sinh còn nói: năm đó Khâu Xử Cơ chân nhân luyện công dụng thí lực thạch nặng 400cân. Nếu không có nội công tương ứng làm cơ sở, thì anh luyện đến mức có thể nâng nó lên, bất quá chỉ là luyện nhất thân man lực. Huống hồ thể chất của người nước ta (TQ) so với người Tây phương kém rất nhiều. Điều này rất rõ ràng trong các môn thể dục đối kháng hiện nay. Nhưngcông phu nội gia trongvăn hóa truyền thống Trung quốc đã có phương thức luyện tập vô cùng độc đáo, đủ để bù đắp thiếu hụt thể chất đó.

Đến đây, tôi nghĩ tới mấy người bạn luyện Hình ý và Bát quái. Họ đưa ra nhiều vấn đề trong phương thức, phương pháp luyện công. Những vấn đề này có thể là điển hình, giúp mọi người học tập. Mọi người nên biết, các môn Nội gia quyền bao gồm Hình ý, Bát quái, Thái cực, bất luận là quyền giá hay là thung công, chỉ có hình thức khác biệt, bản chất không khác biệt, đều là khai phát công năng tiên thiên của nhân thể, đồng thời hợp với hình thể hậu thiên thành một. Dĩ bị kỳ dụng. Tại luyện pháp, vô luận là hành quyền giá hay là luyện trạm thung, khả dĩ án chiếu cao, trung, đê ba loại tư thế khác biệt luyện tập. Nhưng tại tam bàn thượng trung hạ, chúng ta nê nlấy cao thức làm tối căn bản, tối quan trọng trong chương trình luyện tập. Bởi vì chỉ có tư thế trạng thái tự nhiên nhất, chúng tamới có thể buông lỏng thân tâm. Chỉ khi thân tâm đều được phóng tùng, chúng tamới có hy vọng khởi độngcông năng tiên thiên của nhân thể. Trung bàn và hạ bàn chẳng qua làthể hiện của công năng tiên thiên tại nhân thể nội bộ được phát huy đẩy đủ, sử hậu thiên hình chất đạt được cải thiện rõ ràng. Mà người luyện tậphiện nay, đa số đảo ngược đầu đuôi. Đem huấn luyện nội côngvốn có, biến thành huấn luyện sức mạnh. Dẫn tới luyện cơ nhục thành cương ngạnh, quan tiết thành dị thường. Tố chất thân thể tốt chẳng qua là tăng cường sức mạnh mà thôi. Đối với nội công thì không có chút ý nghĩa nào. Tại phương diện sức mạnh, giả sử muốn cùng so tài với vận động viên chuyên nghiệp, thì thua kém rõ ràng. Bởi vì nếu muốnđem hình thức này làmthủ đoạn tăng cườngsức mạnh, thì không khoa học được như các hạng mục huấn luyện thể dục hiện đại.

Nói tới nội kình trong võ thuật truyền thống, nhiều bằng hữu nhắc tới vấn đề khí trầm đơn điền. Kỳ thực, điều đó tương tự với vấn đề chúng ta nói ở trên. Hiện tại, đa số người tập luyện lẫn lộn. Khí trầm đơn điền là một đặc trưng của cơ năng sinh lý của nhân thể, sau khi đạt được cải thiện đầy đủ. Khi công năng tiên thiên của người tập được khởi động, thì toàn bộ bì nhục gân cốt và ngũ tạng lục phủ phát sinh biến hóa rõ rệt. Thân thể từ trạng thái hậu thiên dần dần quá độ chuyển hướng trạng thái tiên thiên. Thân thể biểu hiện là hình thể nhu nhuyễn, từ hô hấp ngực dần dần thành hô hấp bụng, hơi thở từ thô trọng dần dần biến đắc quân tế thâm trường, ngày càng vi tế. Cho nênnói đó là dấu hiệucông pháp tiên thiêntừng bướccải tạo sinh lý nhân thể. Chúng ta đem tiền nhân tại trạng thái vô vi thu được đặc trưng biến hóa của thân thể, dụng phương thức tư duy hậu thiên biến thành một loại phương pháp vận động hữu vi. Trong hiện thực, tình hình này nhiều không kể xiết. Nói về minh ám kình của Hình ý quyền.

Minh kình, là tại tác dụngcủa công năng tiên thiên, khiến thân thể của người tập luyện, sau khi đạt đượctrạng “thái tiết tiết quán thông”, “tiết tiết quán xuyên”, trong luyện tập hằng ngày hoặc trong kỹ kích, hình thể hồn nhiên đạt một loại lực chỉnh thể, thường khiến đối phương cảm giác không thể đương đầu. Hậu nhân ngộ nhận rằng nhất định phải sử kìnhmới có thể luyện thành loại kình này. Giả sử bạn luyện như vậy, thì dù luyện cả đời cũng phí công phu.

Ám kình là chỉ công năng tiên thiên khiến hình chất hậu thiên tiến một bước phát sinh biến hóa, khí tiên thiên do thể nội xuất lộ thể ngoại, công năng tiên thiêntừ thân thể của người tập luyện mở rộng ra bên ngoài hình thể, tương hỗ dung hợp vớikhí tiên thiên của đại tự nhiên. Cho nên,người tập luyệnkhi luyện tập hằng ngày hoặc tại kỹ kích, hình thể biểu hiện sơ sài, làm đối phương không đề phòng. Ở đây chúng ta không bình phán về lý giải ám kình của người tập luyện hiện nay.Kỳ thực khó khiến con người tin vào khinh công, khi thân thể chỉnh tề hóa nhất, tiên thiên chi khí do thể nội xuất lộ thể ngoại và địa biểu hình thành một loại lực tương xích. . . Tại đây chúng tôi không tường thuật.

Thái cực quyền là một môn Nội gia quyền, năm đó Vương Hương Trai tiên sinh từng nói:loại quyềnnày có vài nguyên lý lực học, nhưng đạt được yêu cầu 100 người không được 1, bởi vì cơ sở thể nhận công phu đã sớm mất đi. Đó là lo âu của Vương Hương Trai tiên sinh vớivõ thuật truyền thốngđương thời. Nếunhìn hiện nay, dường như võ thuật truyền thốngtừ “thiết lão hổ” đến nay biến thành “chỉlão hổ” (hổ giấy). Mấy năm trước, tôi xem lão quyền phổ Thái cực quyền, trong đó có đoạn miêu thuật bằng kình: Cái gọi là bằng kình, như thủy phụ hành chu, tiên thực đơn điền khí, thứ yếu đỉnh đầu huyền, toàn thân biến thể tựa lò xo, khai hợp nhất định gian, nhâm bằng thiên gân lực, phiêu phù tịnh bất nan. Từ mấy câu nàymọi người có thể thấy, Thái cực quyền yêu cầu người tập luyện trong thôi thủv và đoạn thủ, có đầy đủ hỗn nguyên lực vô điểm bất đàn hồi, phạm nơi nào nơi đó phản kích. Không giống Thái cực quyền ngày nay, chỉ có thể vận dụng một số thủ pháp sức mạnh và kỹ xảo gần với vật để thắng người. Đồng thời, cũng thuyết minh toàn thân đàn hồi trong trạng thái kỹ kích không chỉ một hoặc vài nhà có, mà là chung của võ thuật truyền thống Trung hoa.

Hiện nay, công phu truyền thống dường như là thất truyền. Nguyên nhân gồm: Ngôn ngữ, văn tự và đồng tử công. Bởi vì toàn bộ tâm đắc của các tiền bối thể hội từ công năng tiên thiên, nhưng ngôn ngữ và văn tự đều là hậu thiên, cho nên nếu làm thầy mà không nắm vững thì rất dễ giải thích sai. Huống hồ, là học trò, chưa từng thể hội công năng tiên thiên, dụng thói quen tư duy hậu thiên đi lý giải lời nói của thầy. Đây là nguyên nhân trọng yếu. Loại công phu này không như cổ ngữ thuyết “đạo của thánh nhân bất khả truyền”. Quan trọng là xem thầy dạy thế nào. Trong quá khứ, những nhà giầu mời thầy đến nhà. Tất nhiên bạn mời người tới ở trong gia đình là người tin tưởng, cho nên trước đây người thầy rất nghiêm nghị. Học trò luyện không được thì không đánh cũng mắng, khi bắt đầu không giảng đạo lý, chỉ bảo học trò tập theo. Nếu luyện không đúng thầy sẽ nói. Học trò không dám hỏi nhiều. Kỳ thực đó mới là vị thầy cao minh. Bởi vì ông ta biết nói thì học trò cũng không hiểu, không những không có lợi, ngược lại còn có hại. Làmhọc trò,chỉ cần theo yêu cầu của thầy mà luyện tập thì sẽ thành. Tuy nhiên bên trong có vấn đề rất quan trọng, đó là: trước đây, phàm thuộc võ thuật danh gia trên đường học nghệ đều có 02 đặc điểm tương đồng. Một là đồng tử công, hai là đều có minh sư chỉ điểm. Cho nên đa số không đi đường vòng, khi công phu thượng thân thì quyền lý cũng tự nhiên rõ ràng. Về sau, điều kiện văn hóa, kinh tế, chính trị xã hội thay đổi, nhiều người tập võ đại đa số là bán lộ xuất gia, nhiều người thiếu những điều kiện căn bản của người tập võ. Đặc biệt là điều kiện thân thể và tuổi của người học nhỏ tuổi có sự khác biệt. Mà tiền bối võ thuật của họ, tại giáo học đối với một số người bán lộ xuất gia mà nói, đều khuyết thiểu kinh nghiệm dạy học. Như vậy sẽ gia tăng thêm khó khăn.

Cấu tạo cơ bản gân cơ xương khớp của thân thể. Trong y học, gân là chỉ bộ phận hai đầu đoạn cơ bám vào xương, xương và giữa các xương làdây chằng trắng và vàng nối tiếp. Giữa các khớp là tổ chức mềm, trong các tổ chức mềmcó tổ chức dịch. Nó có tác dụng giảm trọng lực. Bên ngoài bó cơ có lớp màng gân, tên khoa học là mô liên kết. Tổ chức mô liên kết bọc các cơ lại thành khối, đồng thời nối tiếp toàn bộ hệ thống cơ của toàn thân. Trong võ thuật truyền thống nói gân mô đằng khởi chính là trạng thái tổ chức mô liên kết, thông qua luyện tập đúng đắn đạt tới. Bản thân nó là có tính đàn hồi. Cơ thể hậu thiên, ảnh hưởng của nhiều nhân tố, đặc biệt là người lao động chân tay trong thời gian dài, làm cho tổ chức kết cấu của thân thể thay đổi rất lớn. Cho nên trong giới võ có câu kiên bất thiêu đam, thủ bất đề lam. Câu này có đạo lý, bởi vì “thủ trì kiên giang” đối với cột sống có ảnh hưởng lớn. Khi trẻ trước 03 tuổi, cột sống và xương chậu chưa hoàn toàn liền nhau, nên trẻ thường chạy loạng choạng, đầu như muốn ngã. Theo thời gian trưởng thành và và phát dục, đoạn xương sống từ eo tới Vĩ lư dần dần hợp vào nhau. Đó là trung tiết của thân thể. Tam tiết thượng, trung, hạ của thân thể, luyện tập trung tiết trong võ thuật truyền thốngTrung quốc có tác dụng tối quan trọng. Là người tập quyền, trung tiết tất cần khai mở, đoạn này sau khi bị quán thông, đương khi nhân thể xoay chuyển tại chỗ, toàn bộ cột sống và xương chậu còn có hai hông là phân biệt chuyển động. Hiện tại, bằng hữu luyện võ thuật, bộ phận từ eo đến vĩ lư - xương cột sống và xương chậu đều là bế hợp. Đó chính là vấn đề quan trọng. Bởi vì chỉ khi hoàn toàn khai mở đoạn này, người tập quyền trong tập luyện hằng ngày hoặc trong kĩ kích mới có thể thực hiện “thượng hạ tương liên”, “thủ túc tương cố”, “nội ngoại như nhất”. Lực phát mới có thể quân chỉnh, công phòng mới có hóa đả hợp nhất. Nếu không, chúng ta chỉ có thể là đi đọ sức mạnh, tốc độ, nại lực, kỹ xảo với đối thủ, từ đó lạc vào hình thức thi đấu thể dục hiện đại, hoàn toàn ngược lại với võ thuật truyền thống Trung quốc… Khi cột sống thư triển đến trạng thái tốt nhất, giống như cột sống họ nhà mèo, nó rũ xuống. Đặc biệt giống khi mèo ngồi, bối là viên. Thế nhân ngộ là còng lưng, kỳ thực đó chính là yêu cầu “hàm hung bạt bối” trong võ thuật truyền thống. “Lưu kiên viên bối” là trạng thái tốt nhất, nó là tiêu chí trọng yếu của công năng tiên thiên. Cho nên, trong quyền phổ có: hùng tồn, hổ tọa, ưng nhãn, viên thần, kê thối, xà thân. Mọi người chớ nên coi thường những châm ngôn, ví dụ hình tượng này. Người tập hiện nay chỉ mô phỏng ngoại hình, không chân chính lý giải hai phương diện thể dụng - thực chất và tác dụng - trong võ thuật truyền thống. Mỗi chúng ta cần suy nghĩ về điều này. Chân chính công phu truyền thống nói vớichúng ta: Chỉ có thông qua bản thể của con người, tức phát huy công năng tiên thiên, mới có thể khiến hình chất hậu thiên đạt được cải thiện, đến khi phát huy được đặc tính của một số động vật trong thực tế, đó là điều mỗi người tập võ chúng ta cần truy cầu.

Các quan tiết trong cơ thể, Vĩ lư là khó khai mở nhất. Khi Vĩ lư được khai mở rồi, các quan tiết khác đều được khai mở. Trong trạng thái vĩ lư và hai hông tại đồng nhất bình diện hình thành trục vạn hướng hình tam giác. Các loại sực mạnh đều chuyển hoán qua đó. Cho nên võ thuật truyền thống Trung quốc coi hai hông và và vĩ lư là căn tiết của toàn thân. Khi người tập luyện đến tầng thứ này, thì khi thôi thủ hoặc kỹ kích, trong trạng thái thân hình bất động hoặc vi động, khiến sức mạnh của đối phương, thông qua tiếp xúc cơ thể mà hóa thành hư ảo. Ví như khi đối phương dụng lực đẩy hai tay hoặc ngực của ta, sức mạnh của đối phương sẽ tự nhiên truyền theo cột sống của ta, truyền đạo xuống Vĩ lư, thành lạc không. Đồng thời, lực của ta khởi từ bàn chân, qua đùi và eo truyền đến điểm tiếp xúc, tác dụng lên thân đối phương. Võ thuật truyền thốnggọi là phân âm dương. Với điều kiện tác dụng sinh lý này,bất kể đối phương dụng bao nhiêu lực, thân thể ta thủy chung vẫn bảo trì trạng thái tùng thỉ. Đối phương đẩy ta bất động,không phải do ta dụng lực để kháng, mà do thân thể ta có tính truyền đạo tự nhiên. Đó chính là đạo lý “vô lực chi lực” trong võ thuật truyền thống.
Trong đa số tình huống, đối phương đẩy bất động thì càng dụng lực, càng dụng lực thân thể sẽ càng cương. Đến khi muốn triệt hồi cũng không dễ. Giống như ta dính vào thân đối phương. Khi đó, đối phương cảm giác như đẩy bức tường, chân có cảm giác như bị bằng khởi. Bởi vì lực của đối phương căn bản không có tác dụng tại thân ta, theo tự nhiên tính truyền đạo toàn bộ về thân họ. Trong trạng thái này, đối phương càngdụng lực thì chân đứng càng không vững. Bởi vì trọng tâm của đối phương đã bị họ tự phá, cho nênchân mất cân bằng, đó là bằng kình. Bằng kìnhđược sản sinh chính là do tự thân âm dương vận động.

Công phu đến tầng thứ này,không có cái gọi là đẩy người hay bị người đẩy - bởi vì đạo lý làgiống nhau – loại tự thân âm dương chuyển hoán hoặc gọi là biến hóa công phòng này đã hoàn toàn thoát ly chiêu số và kỹ xảo ngoại hình. Trang Tử viết: Đắc kỳ hoàn trung dĩ ứng vô cùng. Đó chính là lực của hoàn trung trong giai đoạn sơ cấp, cũng có thể nói là bắt đầu của toàn thân tựa lò xo. Đến giai đoạn này,người tập quyền mới chân chính đạt thôi thủ tức là đoạn thủ. Bởi vì lúc này, người tập quyền trong kỹ kích bất tất tả đóa hữu thiểm, tránh né quyền cước của đối phương, hoặc chiêu giá bị động anh đến tôi đi. Chúng tacầnlà chủ động kháo cận đối phương, dụng thế nhanh như sấm nổ không kịp bịt tai, để công kích trung tuyến của đối phương, không cho đối phương cơ hội xuất quyền lần thứ 2. Cho nên quyền kinh viết: “Khởi như tiễn, lạc như phong, truy phong cản nguyệt bất phóng tùng. Khởi như phong, lạc như tiễn, đả đảo hoàn hiềm mạn, túc đả thất phân, thủ đả tam, ngũ hình tứ sao yếu hợp toàn, khí liên tâm ý tùy thời dụng, ngạnh đả ngạnh tiến vô già lan”. Đó chính là tầng sơ cấp của võ thuật truyền thống Trung hoa. Đến trình độ này, người tập quyền mới có thể trong kỹ kích thể hiện ra vị đạo của võ thuật truyền thống.