Lỏng - chặt trong TCQ

Tác giả: Trương Tử Anh
Nguồn: internet
Dịch: Quân
Người ta khi nói về TCQ thường nhấn mạnh buông lỏng (tùng). Đó là vì đặc điểm lớn của TCQ là tùng nhu, nhu trung lĩnh cương, cương nhu tương tế; không tùng được thì không nhu được, không đạt tùng nhu thì không gọi là TCQ. Do đó 'tùng' rất quan trọng. Bởi vì chỉ có đạt được 'tùng' thì đầu óc mới thanh tĩnh, khí tự nhiên trầm xuống, tinh thần càng được đề cao, làm cho khi luyện quyền tùng tĩnh, ý thức đến bộ phận nào lỏng, bộ phận nào chặt, từ đó làm khí huyết lưu thông toàn thân, dĩ khí vận thân, đạt tới nội ngoại tứ tiêu, đạt tác dụng điều hoà âm dương, cường thân, dưỡng mệnh; ở mức cao, khi tay tiếp xúc với đối thủ, tứ tiêu đạt 'tùng' thính lực điểm của đối phương ở đâu, nhãn thần đồng thời giám sát sự biến hoá thân hình của đối phương, đạt tới tri kỷ tri bỉ, đắc cơ đắc thế, mới đạt nhu hoá cương phát; thông qua không ngừng học, luyện tăng cường công phu, đạt tới trình độ đối phương đánh tới, có thể đạt công hiệu của hoá, dẫn, nã, phát
Do buông lỏng rất trọng yếu, nên nhiều huấn luyện viên yêu cầu học viên ngay từ những bước đầu phải đạt được, còn yêu cầu họ đại nhu đại nhuyễn. Điều đó thực khó. Vì nói cho cùng, 'tùng' là yếu lĩnh nội tại của TCQ. Đối với người mới học mà nói, để họ nhận thức mức độ quan trọng của 'tùng', bước đầu có thể tiếp xúc với đạo lý căn bản của 'tùng'; nhưng yêu cầu họ ngay từ đầu phải đạt được 'tùng' là không thực tế. Muốn đạt được 'tùng' cần có những điều kiện cơ bản, đó chính là tập thuần thục bài quyền làm tiền đề. Người mới học, trước tiên cần tập tốt bài quyền, nắm vững yếu lĩnh, đạt được quyền giá cơ bản chuẩn xác, diễn luyện thuần thục, lúc đó mới có thể nói tới tầm lĩnh chân chính tùng nhu.
Nhưng 'tùng' của TCQ là như thế nào? làm thế nào để đạt được 'tùng'?
Nói 'tùng' tức cơ bản ngoại hình quyền giá thuần thục, đem toàn bộ thân pháp điều chỉnh tốt, đầu cần dụng ý nhè nhẹ nâng lên, ngực cần lỏng, lưng cần chặt, đầu, thân, chân tức đại tam điết cần phối hợp; mắt cần bình thị, nội thị (không để ngoại vật ảnh hưởng) chỉ tâm với ý hợp, cân với cốt hợp, khí với lực hợp, tức nội tam hợp.
2 vai cần tùng trầm tự nhiên, chỏ cần truỵ xuống, làm cho nội khí toàn thân tiết tiết quán xuyến, đạt tới 2 tay, 2 chân, 2 bàn tay, ngón tay, 2 bàn chân, ngón chân, tức đạt tiêu tiết, eo cần ngay thẳng, 2 đùi hơi có ý đưa về phía trước, gọi là tính háng; hông cần lạc, gối hơi lỏng, tạo thành toàn thân là một thực thế vận động có đàn tính, làm cho khí huyết kình có thể thông qua ngoại hình chính xác mà vô hạn châu lưu toàn thân, tuần hoàn vận chuyển.
'Tùng' không phải là bỏ bễ. Tùng là trên tiền đề cơ bản ngoại hình chính xác làm cho gân lạc, kình lạc đả thông toàn diện, làm cho khí huyết, kình lực tiết tiết quán thong, không bị ngăn trở , mà qua lại bất đoạn. 'Nhị đạo cửu hoàn' của đạo gia, bỏ tức ngoại hình không đến nơi, ngoại hình chống đỡ không được, không đả thông cân lạc, kình lạc, khí huyết bế tắc, kình lạc hạn chế. Tùng tất nhiên cần có nội khí quán thông trong đó; thế trước kết thúc thì thế sau tiếp nối tất cần nội khí quán thông liên tiếp, do đó nói là thế đoạn mà ý bất đoạn, vương vấn không dứt. Nếu đứt đoạn thì có bạn được luyện nội công TCQ không?
Lỏng và chặt có quan hệ chặt chẽ. Một số người nói lỏng mà không bàn đến chặt, là phiến diện. Chỉ có lỏng mà không có chặt là quay lưng lại với nguyên lý 'cương nhu tương tế' của quyền luận. Sư phụ Đặng Ngộ Thanh chỉ rõ: luyện TCQ như thế như đi trên đường âm nhu, gánh lấy nghiệp quả hại thân, tổn thọ. Kỳ thực, lỏng và chặt là một cặp mâu thuẫn, giữa chúng có quan hệ đối lập và thống nhất, tương trợ tương thành. Khi luyện quyền, hình thể tùng nhu, nhưng nội khí đằng nhiên, nội khí không được lỏng lẻo. Lại nữa, toàn bộ bài quyền, mỗi thức đều có sự biến hoá giữa lỏng - chặt, cương - nhu, hư - thực... Lỏng tức là hư, nhu; chặt tức là thực, cương. Mỗi thế, mỗi thưc đều có lỏng - chặt, cương - nhu, hư - thực... Toàn bộ bài quyền đi trên hình hồ, viên chuyên, làm dễ đạt hiệu quả cho lỏng chặt thay nhau, hư thực dễ lập, cương nhu tương tế. VD như Kim cương đảo truỳ của Triệu bảo TCQ có 4 thức Bằng, Lý, Tê, Án biến hoá cương nhu kình mà khác nhau phương hướng. Mỗi thế bản thân dều có thể cương, có thể nhu, tuỳ thế địch lại mà biến hoá. Nếu nói về Bằng, nó có thể lỏng, có thể chặt, có thể hoá, có thể đả. Tùng đền cùng, đến khi thành thức lập định thì không thể tùng nữa, lúc đó gân cốt hợp nhất, ý khí tế đáo,lỏng chặt tương hỗ., hư thực, cương nhu tương hỗ chuyển hoá; quyền luận giảng' như tùng phi tùng' là vậy. Chỉ có lỏng chặt vừa độ mới đạt được hiệu quả cương nhu tương tế. Do đó, chỉ biết lỏng mà không biết chặt là ngược lại với đạo của TCQ.
Cuối cung cũng phải chỉ rõ: lĩnh tùng là quá trình liên tục thâm hoá, như trong khinh lĩnh khinh, trong tùng lĩnh tùng, tùng có phân hồi thứ. Đó là mỗi hồi kungfu, mõi hồi đạo lý. Người mới học chỉ có thể điều chỉnh thế thức quyền để lĩnh tùng trầm, bỏ đi những chỗ cứng nhắc. Theo kungfu tăng tiến, tùng từ cục bộ mà đến chỉnh thể, từ hình thể mà vào nội tại. Trình độ tùng càng cao, kungfu của bạn càng sâu, nói ngược lại kungfu càng sâu, chất lượng tùng càng cao. Kungfu không có giới hạn, con người có cực hạn, tới dược cực hạn, dĩ nhiên là không dễ, do đó mà yếu lĩnh buông lỏng không có điểm dừng.